De Sint-Jan-Baptistkerk, Binkom

Wateringen, een middeleeuws anachronisme…

Aronst Hoek, puzzelstukjes voor een nieuwe wildernis in Vlaanderen

Philippe Smets van de Kerkuilenwerkgroep

Benny L'Homme, voorzitter van onze gastheer-afdeling

Niet alledaags: natuurbeschermers verzamelen in kerk van Binkom, de kerk van pastoor Mellaerts zaliger
Natuurpunt Oost-Brabant houdt haar jaarlijkse ledenontmoeting in de ‘kathedraal van het Hageland’: de geklasseerde Sint-Jan-Baptistkerk van Binkom. De kerk die boven het Hagelandse landschap uittorent, een kerk ook met een geschiedenis, waar vroeger Pastoor Mellaerts, de stichter van de Boerenbond maar ook een goed florist, nog dorpspastoor geweest is en waar zijn zerk nog steeds op het kerkhof te bezichtigen is. Kortom: een niet alledaagse plaats voor onze jaarlijkse ontmoeting met alle mensen die willen bouwen aan de versterking van natuur en landschap in Oost-Brabant en het Hageland.

Verschil maken voor biodiversiteit, natuur en landschap
Als Regionale Vereniging voor Natuur en Landschap willen we op deze ontmoeting de buitenwereld een levende, enthousiaste en maatschappelijk geëngageerde en betrokken beweging tonen die het verschil wil maken voor biodiversiteit, natuur en landschap. Het is ook een gelegenheid tot kennismaken en praten met partners en andere actoren, tot uitwisseling van ideeën en het voorstellen van verschillende natuurprojecten die binnen Natuurpunt Oost-Brabant en de afdelingen lopen. Dit jaar is de afdeling Lubbeek onze gastheer.

Totaal vernieuwd programma met lage opstapdrempel om geïnteresseerde mensen met hart voor natuur te betrekken
Natuurpunt Oost-Brabant als Regionale Vereniging voor Natuur en Landschap: een springlevend maatschappelijk project
Van 14u30 tot 15u30 presenteren we de prioriteiten van Natuurpunt Oost-Brabant, de stand van de biodiversiteit in het Hageland en de bijdrage van de beheerde Natuur.gebieden daaraan, en de werking van de afdeling Lubbeek zowel op het vlak van natuurbeheer, de uitbouw van reservaten en Europese natuur, ledenwerving, brede publiekswerking en samenwerking met gemeente en andere actoren. We sluiten af met de viering van het 9000ste lid binnen het werkingsgebied van Natuurpunt Oost-Brabant.

Receptie en natuurprojectenmarkt
Van 15u30 tot 16u30 volgt een receptie en informele ideeënuitwisseling. Tezelfdertijd loopt een natuurprojectenmarkt van info- en discussiebalies gebouwd rond posters zowel vanwege de regionale zelf als vanwege afdelingen.

Natuurpunt Oost-Brabant presenteert volgende projecten:

• Waterbeheer: Wateringen, een middeleeuws anachronisme en obstakel voor integraal waterbeheer en ruimte voor natuur en water in de valleien. De case van de Watering Grote Gete.
• Life-project Hageland: realisaties, projecten en aanpak. Op een efficiënte en effectieve wijze bouwen aan Europese natuur in het Hageland.
• Sigma Dijle en Sigma Demer: kansen en bedreigingen voor versterking van natuur. Hoe kunnen we als natuurbeweging het verschil maken?
• Ruilverkaveling: een bedreiging of een kans voor natuur en landschap? Terugblik Hoegaarden, Vissenaken en vooruitblik Willebringen. Hoe maken we het verschil?
• Uitbouw Grootschalige natuur in Vlaanderen: de uitbouw van Aronst Hoek als een groot natuurcomplex in de Getevallei.
• Focusactiviteiten 2014: beheerde Natuur.gebieden als hefboom voor biodiversiteit. Of hoe maken we het verschil voor biodiversiteit in de streek.
• Werkgroep Natuur en Erfgoed en focusactviteiten 2014.
• Groene Vallei Midden-Brabant en Walk for Nature.
• 25 jaar Vogelwerkgroep Oost-Brabant.

Daarnaast is er gelegenheid voor de afdelingen om posters te presenteren van acties waarvan zij zelf vinden dat ze een voorbeeldfunctie hebben voor andere afdelingen. Volgende posters zijn reeds toegezegd: Natuurpunt Haacht rond het Boomgaardenproject, Natuurpunt Holsbeek en Lubbeek rond het project Steenuil. Andere afdelingen zullen nog intekenen. Aan de afdelingen wordt ook de mogelijkheid van een free corner geboden. Intussen worden doorlopend enkele montages over de werking geprojecteerd.

Frisse neus en kennismaking op terrein met het Steenuilenproject van afdeling Lubbeek
Van 16u30 tot 17u30 licht Natuurpunt Lubbeek op het terrein in de onmiddellijke omgeving van de kerk hun steenuilenproject toe en hoe natuur en trage wegen ook belangrijk zijn binnen de bebouwde omgeving.

Algemene Vergadering Natuurpunt Oost-Brabant
Voor de deelnemers aan de algemene vergadering is er mits inschrijving (christine.daenen@natuurpunt.be) en betaling van € 5 (kan ter plekke, mits inschrijving) broodjes en soep voorzien.
Van 18u00 tot 19u00 houden we onze jaarlijkse algemene vergadering.

Men kan aan elk deel van het programma afzonderlijk deelnemen
Alle geïnteresseerde leden zijn welkom zonder enige voorkennis.
Een ideale manier om op een vrijblijvende manier kennis te maken met Natuurpunt Oost-Brabant, Regionale Vereniging voor Natuur en Landschap

Programma:

• 14u00-14u30: deuren, ontvangst, koffie
• 14u30-15u30: Natuurpunt Oost-Brabant als Regionale Vereniging voor Natuur en Landschap: een springlevend maatschappelijk project of hoe maken we het verschil voor biodiversiteit en landschap
  • Hugo Abts, voorzitter:
    Terugblik 2013, vooruitblik 2014: Natuurpunt Oost-Brabant springlevend en meer dan ooit nodig.
  • Luc Vervoort, professioneel medewerker Natuurpunt:
    Biodiversiteit in het Hageland en hoe de beheerde Natuur.gebieden het verschil maken. Pleidooi voor de versterking van het reservatenbeheer.
  • Benny L’Homme, voorzitter afdeling Lubbeek, lid raad van Bestuur Natuurpunt Oost-Brabant:
    Voorstelling afdeling Lubbeek: ledenwerving, verenigingswerking, uitbouw reservaten en natuurbeheer in de gemeente, samenwerking op lokaal niveau. Hoe een werking lokaal het verschil kan maken.
• 15u30-16u30: receptie, viering 9000ste lid, receptie met projectenmarkt en free corner afdelingen
  Info- en discussiebalies rond projecten van de regionale en afdelingen.
• 16u30-17u30: korte excursie. Project Steenuil Lubbeek en natuur in bebouwde omgeving
• 17u30-18u00: voor de deelnemers aan de formele AV, gelegenheid om een broodje te eten met soep mits inschrijving (christine.daenen@natuurpunt.be) en betaling van € 5 (kan ter plekke, mits inschrijving)
• 18u00-19u00: formele Algemene Vergadering

Men kan aan elk deel afzonderlijk deelnemen.

Zondag 2 februari 2014

Wandeling in Vorsdonkbos-Turfputten te Gelrode (Aarschot), een uitzonderlijk rijk Natuur.gebied

Het natuurgebied Vorsdonkbos en Turfputten ligt in de Demervallei. De Demervallei zelf ligt op een grens. De zandige Zuiderkempen en het leemrijkere Hageland ontmoeten elkaar in de Demervallei. Daarom kan het natuurgebied mee snoepen uit beide ruiven en dat heeft tot een fraaie afwisseling van biotopen geleid: van natte hooilanden en blauwgraslanden tot zanderige donken met oude bossen en zelfs kleine stukjes heide.
Het Hageland dankt zijn bestaan vooral aan de Diestiaanzee. Toen die zich pakweg 7 miljoen jaar geleden terugtrok uit onze streken, heeft ze een hele reeks ijzerhoudende zandbanken achtergelaten, nu de typische getuigenheuvels van het Hageland. Het is aan deze heuvels dat Vorsdonkbos en Turfputten zijn waterrijkdom te danken heeft. Het water dat op die heuvels in de bodem dringt, zoekt zijn weg door de ondergrond om veel later aan de voet van de steile heuvels op te borrelen. Massa’s bijzonder zuiver ‘kwelwater’ komen zo terecht in Vorsdonkbos en Turfputten, zowat het laagste punt van het hele Hageland.
De geschiedenis van dit gebied is echter niet alleen verbonden met die heuvels, maar vooral met de Demer die ooit haar loop verlegde. Ze sneed zelf een grote rivierbocht of meander middendoor en stroomt nu bijna twee kilometer meer noordwaarts. In de achtergebleven meander stapelden zich resten op van water- en moerasplanten en vormden een tot 3 meter dikke veenlaag. Een ander resultaat van dat grillig gedrag van de Demer zijn de ‘donken’. Zand dat door het water elders werd weggeschuurd, vormde hier zandbanken en rivierduinen. Aan die donken heeft het gebied overigens een stuk van zijn naam te danken. ‘Donk’ is namelijk een zandige en droge opduiking in een moerasgebied. ‘Vors’ staat dan weer voor de waterminnende kikker en ‘turfputten’ verwijst naar de oude turfwinningen die we vooral in het oosten van het gebied terugvinden.
Ook in de winter is het natuurgebied de moeite waard om eens te gaan wandelen. We bekijken nu meer het landschap en de vogels die er vertoeven.

Afspraak: 14u00, pleintje einde Wipstraat - Vorsenzang, Gelrode (Aarschot)
Info: Erwin Rooms, 016 56 59 18, erwinrooms@skynet.be

Zondag 23 februari 2014

Ontmoet de Tiense koesterburen tijdens een Vissenaakse winterwandeling

Grauwe gors, geelgors, eikelmuis en papegaaizwammetje. Er is ook een zoektocht voor kinderen.

We wandelen door en tussen de twee Vissenaakse valleien op de zuidelijke rand van het Hageland. Natuurpunt Velpe-Mene heeft hier de laatste jaren een middelgroot natuurcomplex uitgebouwd waar steeds wat te beleven valt in de natuur. Hier wordt de biodiversiteit gekoesterd en deze rijkdom aan dier- en plantensoorten in het beheerd Natuur.gebied steekt schril af tegen de biologische armoede van het landschap daarbuiten. Het nieuwe wandelpad doorheen de Rozendaalbeekvallei belooft mooie panorama’s. Wandel met ons mee op eigen tempo doorheen kwelrijke valleien, natte en droge hellinggraslanden, boomgaarden en steile bosjes. Een activiteit voor elk wat wils.
Laarzen zijn aangeraden, maar stevige hoge wandelschoenen zijn ook goed.

Afspraak: vrij vertrek vanaf 13u00 tot 18u00, Natuur.huis De Gors, Metselstraat 75, Vissenaken. Wandelparcours langs het bewegwijzerd koesterburenpad. Onderweg staan landschapsposten en er is een zoektocht voor kinderen.
Info: Luc Nagels, 0495 33 42 09, luc.nagels@natuurpunt.be

Zondag 2 maart 2014

De Laakvallei (Tremelo) en haar Natuur.gebieden als bron van biodivers leven.

Winterwandeling met hartverwarmende drank.

De vallei van de Laak is een groene corridor tussen het Demer- en Dijlegebied. De open ruimte van het beeklandschap is een aaneensluiting van hooilanden, weilanden en broekbossen. Het natuurgebied Laekdal is langs de Laak gelegen. De komgronden links en rechts van de Laak zijn de natuurlijke overstromingsgebieden van de beek die kunnen benut worden om overtollig water op te vangen. Bij hoog water wordt de Dijle tot hier opgestuwd en bewijzen deze gronden hun nut want dankzij het natuurlijk bergingsvermogen van de vallei worden woongebieden van waterellende gespaard. In de moerassige valleigronden, o.a. in de Putten van Fonteyn, werd vroeger turf gestoken. Op oude kaarten is te zien dat dit een oude meander van de Demer moet geweest zijn.
Natuurpunt ijvert voor een levende Laak. De Grote Laak was ooit een onbevaarbare nevenloop van de Demer, die zich ter hoogte van Aarschot afsplitste om in Tremelo (Ninde) in de Dijle uit te monden. Door de rechttrekking en dijkverhoging van de Demer in 1974 raakte de Grote Laak haar natuurlijke wateraanvoer kwijt.
Nu wordt de beek alleen nog gevoed door afval- en regenwater. Natuurpunt ijvert voor het herstel van de verbinding met de Demer, zodat de Grote Laak terug watervoerend en dus terug vol leven én aantrekkelijk wordt. Het beheer van waardevolle Natuur.gebieden zoals het Zegbroek en het Laekdal zorgen voor het behoud van specifieke en zeldzaam geworden fenomenen zoals trilveen en het herstel van de biodiversiteit die ook de rest van de vallei ten goede komt.

Afspraak: 14u00, kerk van Tremelo, Pater Damiaanplein, Tremelo
Info: Bruno Wallyn, 0478 07 00 44, bruno.wallyn@skynet.be