Natuur in de stad ? - Zeker en vast !
De “natuur” in de “stad” lijken op het eerste zicht vaak tegenstrijdig aan elkaar. De meeste mensen denken spontaan aan het open buitengebied of aan bossen wanneer er over de natuur gesproken wordt. Maar de natuur stopt niet bij de stadsrand, integendeel zelfs. Heel wat planten en dieren trekken zich doorgaans niet zoveel aan van de “denkbeeldige” grenzen die de mens trekt.
Voor soorten die gevoelig zijn aan verstoring of die een zeer zuiver leefmilieu eisen om zich in stand te kunnen houden, kan de stad natuurlijk nooit een geschikt leefgebied vormen. De drukte en de verstoring in de stad kunnen dat onmogelijk maken. Natuurgebieden buiten de stad blijven dus van enorm belang voor het overleven van een heel aantal zeldzame tot zeer zeldzame soorten. Maar de onverwachte verscheidenheid aan wilde planten- en diersoorten die aangetroffen worden in de stad, maakt toch duidelijk dat er meer aandacht besteed moet worden aan natuurontwikkeling als een onderdeel van de stedelijke ontwikkeling. Daarbij zal steeds een duurzaam evenwicht gevonden moeten worden, waarbij het wonen en het werken in de stad hand in hand kunnen gaan met recreatie en natuur.
Links: Bloemen bieden nectar en stuifmeel aan bijen en andere insecten.
Midden: De Vuurwants lijkt wel een Afrikaans masker op pootjes. Deze soort kan soms in grote aantal voorkomen in tuinen, maar is onschadelijk.
Rechts: Vlinders - zoals deze Atalanta - en andere koudbloedige dieren warmen zich vaak op aan zonovergoten muren.
Waar willen we stadsnatuur stimuleren ?
Qua natuurontwikkeling in de stad komen in eerste instantie de parken en tuinen, waterlopen, bermen en allerhande braakliggende terreinen in aanmerking. Maar ook spoorwegterreinen, oude muren en andere verharde milieus spelen een niet te onderschatten rol in de stedelijke biodiversiteit. Daarbij kan gedacht worden aan de verschillende plantensoorten die zich kunnen vestigen op muren en verhardingen of aan de vele diersoorten die een nest- of schuilplaats zoeken tussen de bebouwing. Tot slot zijn er een aantal groenelementen die in de stad gebruikt kunnen worden, zoals gevelgroen en groendaken. Deze kunnen eveneens een belangrijke verrijking opleveren voor de stedelijke natuurwaarden. Stadsnatuur is dus op veel plaatsen mogelijk.
Linksboven: De eerste zonnestralen van het jaar over een grasveld vol Krokussen (Kruidtuin in Leuven).
Rechtsboven: Sommige plantensoorten - zoals deze Steenbreekvaren - doen het goed op oude muren. Van oorsprong zijn het vaak rotsplanten die zich op muren vestigen.
Linksonder: De lokale standplaatsomstandigheden bepalen de soorten die ergens voorkomen. In deze droge, zandige berm op een zongerichte helling langs het viaduct komt veel Muurpeper voor.
Rechtsonder: Wilde wingerd (Parthenocissus) is een prachtige klimplant met zeer mooie herfstverkleuring. Dit exemplaar is te bewonderen aan de Dijlemolens.
